Śląskie Prace Prahistoryczne Tom 6

SPIS TREŚCI :

DOMINIK ABŁAMOWICZ — Wyniki badań powierzchniowych w rejonie Siemoni, gm. Bobrowniki, woj. śląskie

Abstrakt: Opracowanie poświęcono analizie wyników badań powierzchniowych metodą Archeologicznego Zdjęcia Polski, które przeprowadzono w kilku sezonach na przełomie lat 80. i 90. minionego stulecia.
Wśród przesłanek przemawiających za podjęciem szczegółowego rozpoznania znajdowały się dane na temat dwóch unikatowych w skali Polski stanowisk archeologicznych usytuowanych w Siemoni: paleolitycznego (znalezisko czaszki ludzkiej w 1955 r.; być może najstarszych szczątków człowieka w kraju), a także z wczesnego średniowiecza (cmentarzysko kultury praskiej z VI w.).
Celem badań była tez próba odpowiedzi na pytanie dotyczące zaplecza osadniczego znanego cmentarzyska kultury łużyckiej ze schyłku epoki brązu i wczesnej epoki żelaza, lokalizowanego w tej samej miejscowości.

Słowa kluczowe: Archeologiczne Zdjęcie Polski, archeologiczne badania powierzchniowe, Siemonia.

 
MARCIN M. PRZYBYŁA — Cmentarzysko kultury łużyckiej w Siemoni, gm. Bobrowniki, woj. śląskie

Abstrakt: W artykule omawia się rezultaty badań cmentarzyska, odkrytego jeszcze przed II wojną światową.
Prace o charakterze ratowniczym (w związku z niszczeniem stanowiska wskutek wybierania piasku do celów kopalnianych) przeprowadził tu W. Błaszczyk w latach 1956—1957. Odkryto wówczas ponad 100 grobów birytualnych, w części z brukami lub obstawami kamiennymi, zawierających rożnego rodzaju wyposażenie.
Były to naczynia gliniane (garnki, misy, czerpaki, wazy, pojedyncze naczynia wazowate, kubek, placek), inne wyroby gliniane (grzechotka, krążek), przedmioty brązowe (kółka i skręty, bransolety, szpile, naszyjniki, domniemana blaszka z diademu, grot strzały) oraz kamienne (krążek wapienny).
Blisko pół wieku materiały z badań oraz dokumentacja spoczywały w różnych muzeach (obecnie w Muzeum Zagłębia w Będzinie) bez opracowania. Ich analiza i prezentacja może być przyczynkiem do badań zmienności i charakteru osadnictwa kultury łużyckiej ze schyłku epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w dorzeczu Przemszy i Brynicy, lewobrzeżnych dopływów górnej Wisły.

Słowa kluczowe: kultura łużycka, grupa górnośląsko-małopolska, cmentarzysko birytualne, epoka brązu, wczesna epoka żelaza, kultura Besarabii.


BEATA BADURA — Sprawozdanie z badań powierzchniowych na obszarze AZP 98-48, woj. śląskie

Abstrakt: Opracowanie poświęcono analizie wyników badań powierzchniowych metodą Archeologicznego Zdjęcia Polski, które przeprowadzono jesienią 2002 r. na obszarze 98—48, obejmującym administracyjnie trzy gminy: Katowice, Mysłowice i Sosnowiec. Na obszarze odkryto 15 nowych stanowisk archeologicznych, co wraz ze stanowiskami archiwalnymi dało łączną, liczbę 32 stanowisk. Reprezentują one głównie ślady osadnictwa schyłkowopaleolitycznego i mezolitycznego oraz późnośredniowiecznego i nowożytnego.
Najciekawszym stanowiskiem jest nowo odkryta osada kultury łużyckiej, położona na prawym brzegu Brynicy, na granicy Katowic i Sosnowca (Katowice Borki, stanowisko 15).

Słowa kluczowe: Archeologiczne Zdjęcie Polski, badania powierzchniowe, Górny Śląsk.