Aktualne zagadnienia prawa pracy i polityki socjalnej (zbiór studiów). Tom I

Ze Słowa Wstępnego :

Z satysfakcją prezentujemy Państwu pierwszy z dwóch zamierzonych tomów opracowania zatytułowanego „Aktualne zagadnienia prawa pracy i polityki socjalnej (zbiór studiów)”, wydany nakładem Oficyny Wydawniczej „Humanitas” w Sosnowcu. Doświadczenia ostatnich kilku lat, w tym ukazujące się w tym okresie wydawnictwa zarówno z zakresu prawa pracy, jak i polityki społecznej wykazały, iż nadal dużym zainteresowaniem odbiorców cieszą się opracowania zbiorowe, obejmujące stosunkowo szerokie spectra zagadnień aktualnych dla danej dziedziny nauki.
Zachęciły mnie one do podjęcia inicjatywy zainicjowania wydania tego rodzaju publikacji w ramach Oficyny Wydawniczej „Humanitas”. Zaznaczyć mogę, że o ile sygnalizowane wcześniej opracowania, czy to z zakresu prawa pracy, czy też polityki społecznej łączyły się zazwyczaj z określonymi istotnymi zdarzeniami w życiu środowisk naukowych (książki obejmujące materiały zjazdów, konferencji naukowych, księgi pamiątkowe, wydawane z okazji jubileuszy wybitnych przedstawicieli wspomnianych nauk), to w przypadku niniejszego opracowania ma ono charakter „samoistny” – jego celem jest prezentacja określonej tematyki poprzez omówienie i analizę wybranych zagadnień, uznanych przez poszczególnych Autorów za aktualne i istotne.
W tym miejscu podziękować pragnę Władzom Rektorskim, Kanclerzowi Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu oraz Oficynie Wydawniczej „Humanitas” za podjęcie inicjatywy wydania tej książki i zaprezentowanie jej Państwu.
Szczególne podziękowania kierujemy również do Prezydium Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Katowicach oraz Komisji Nauk Prawnych i Ekonomicznych tegoż Oddziału za objęcie patronatem niniejszej publikacji.
Za szczególny sukces uznajemy wspólnie to, iż oprócz Autorów, związanych z sosnowiecką uczelnią (czy to w ramach stosunku pracy, czy to w związku z prowadzeniem zajęć dydaktycznych) do zaproszenia i współpracy w przygotowaniu niniejszego opracowania życzliwie ustosunkowało się wielu Autorów z innych ośrodków naukowych.
Wdzięczni za tę życzliwość i przesłane do druku opracowania składamy tą drogą Autorom serdeczne podziękowania.

Prezentowane opracowanie jest dziełem zbiorowym wielu osób: nie oznacza to jednak, iż jest opracowaniem wspólnym.
Jak wskazywano, poszczególne jego fragmenty wyrażają aktualne zainteresowania, poglądy i oceny ich Autorów.
Jest ono forum prezentacji zarówno opracowań wybitnych znawców – uczonych, jak też osób zainteresowanych problematyką i pragnących w jej zakresie zdobywać kolejne stopnie naukowe, wreszcie też praktyków, stosujących prawo.
Opracowanie nie zostało pomyślane jako systematyczny opis i analiza instytucji i problemów prawa pracy czy polityki społecznej, choć zakres tematyczny zawartych w niniejszym tomie i przewidzianych do tomu kolejnego studiów obejmuje znaczne obszary omawianych dziedzin i daje się usystematyzować w określone grupy zagadnień. Oczywiście systematyka ta ma z założenia charakter konwencjonalny. Poszczególne studia równie dobrze mogłyby być umieszczone, ze względu na swą tematykę, w innej niż to ma miejsce obecnie części opracowania. Mam jednak nadzieję, iż zaproponowana systematyka książki znajdzie aprobatę Państwa, pozwalając równocześnie na klarowną prezentację zawartych w niej treści.

W niniejszym tomie wyodrębniłem kilka części: – część pierwsza, zatytułowana „Zasady i instytucje indywidualnego prawa pracy”, zawiera opracowania dotyczące zasad: prawa do pracy (Maciej Borski), różnych aspektów równości i niedyskryminacji (Anna Kalisz, Helena Szewczyk), oraz opracowania dotyczące instytucji indywidualnego powszechnego prawa pracy: nietypowych form zatrudnienia (Arkadiusz Sobczyk), kar porządkowych w kodeksie pracy (Leszek Mitrus), czasu pracy (Łukasz Pisarczyk);

– część druga, zatytułowana „Pragmatyczne stosunki zatrudnienia”, zawiera porównanie stosunków pracy w samorządzie i służbie cywilnej (Anna Dubowik), zakresu podmiotowego tej służby (Bogusław Przywora), opracowanie dotyczące wygaśnięcia stosunku pracy nauczycieli akademickich (Mariusz Lekston), ograniczeń aktywności zawodowej sekretarzy jednostek samorządu terytorialnego (Magdalena Gurdek), oraz odpowiedzialności pracowniczej pracowników samorządowych (Bolesław Maciej Ćwiertniak) i odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (Grzegorz Krawiec);

– część trzecia, zatytułowana „Z zagadnień zbiorowego prawa pracy”, obejmuje sześć opracowań dotyczących odpowiednio: zakresu podmiotowego tego prawa (Krzysztof W. Baran), norm kolizyjnych zbiorowego prawa pracy (Andrzej Marian Świątkowski), uprawnienia sędziów sądów powszechnych do zrzeszania się (Przemysław Koral), ponadzakładowych układów zbiorowych pracy (Krzysztof Walczak), obowiązków informacyjnych pracodawcy i związków zawodowych (Jakub Stelina), pozycji prawnej Państwowej Inspekcji Pracy w sporach zbiorowych (Janusz Żołyński);

– część czwarta pracy „Z zagadnień polityki społecznej” obejmuje opracowania dotyczące wyzwań i nowych paradygmatów w polityce społecznej (Mirosław Grewiński), oceny koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu (Andrzej Barczyński), umowy jako formy współudziału organu z adresatem na przykładzie pomocy społecznej (Stanisław Nitecki).
Książkę zamyka fragment zatytułowany „Z kart historii…”, obejmujący refleksję nad administrowaniem pracą przymusową w Rosji Radzieckiej i ZSRR (Adam Lityński).

Całość planowanego opracowania kierowana jest do osób zajmujących się naukowo wspomnianymi dziedzinami, praktyków i innych osób zainteresowanych omawianymi w nim zagadnieniami, przydatna być może również dla seminarzystów (studiów doktoranckich, magisterskich, licencjackich na różnych kierunkach, na których występują problemy prawa pracy i polityki społecznej), jak również dla studentów, także Wyższej Szkoły Humanitas jako inspiracja do wyboru tematów oraz pomoc w opracowaniu różnego rodzaju prac (np. egzaminacyjnych czy zaliczeniowych, referatów itp.).
Wyrażam nadzieję, iż opracowania zawarte w niniejszym tomie spotkają się z życzliwym Państwa zainteresowaniem i okażą się przydatnymi.


SPIS TREŚCI :

Słowo wstępne

Część I. Zasady i instytucje indywidualnego prawa pracy

Rozdział 1. Maciej Borski — Prawo do pracy jako wartość uniwersalna
Rozdział 2. Anna Kalisz — Zasady równości i niedyskryminacji jako podstawa orzekania Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Studium kazusu Kücükdevici
Rozdział 3. Helena Szewczyk — Ochrona przed nierównym traktowaniem i dyskryminacją ze względu na religię oraz przekonania (światopogląd) w prawie wspólnotowym oraz prawie polskim
Rozdział 4. Arkadiusz Sobczyk — Do dyskusji o definiowaniu nietypowych form zatrudnienia
Rozdział 5. Leszek Mitrus — Kary z tytułu pracowniczej odpowiedzialności porządkowej
Rozdział 6. Łukasz Pisarczyk — Konstrukcja prawna normy i wymiaru czasu pracy

Część II. Pragmatyczne stosunki zatrudnienia

Rozdział 7. Anna Dubowik — Stosunki pracy w samorządzie terytorialnym a zatrudnienie w służbie cywilnej. Wybrane zagadnienia
Rozdział 8. Bogusław Przywora — Zakres podmiotowy służby cywilnej – wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego
Rozdział 9. Mariusz Lekston — Wygaśnięcie stosunku pracy nauczyciela akademickiego w świetle ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym
Rozdział 10. Magdalena Gurdek — Ograniczenia szeroko pojętej aktywności zawodowej osób zajmujących stanowisko sekretarza jednostki samorządu terytorialnego
Rozdział 11. Bolesław Maciej Ćwiertniak — O odpowiedzialności pracowniczej pracowników samorządowych w związku z ustawą o pracownikach samorządowych z dnia 21 listopada 2008 r. (Kilka refleksji ogólnych)
Rozdział 12. Grzegorz Krawiec — Odpowiedzialność funkcjonariusza publicznego w ustawie o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa a inne rodzaje
odpowiedzialności

Część III. Z zagadnień zbiorowego prawa pracy

Rozdział 13. Krzysztof Wojciech Baran — O zakresie podmiotowym zbiorowego prawa pracy de lege lata i de lege ferenda
Rozdział 14. Andrzej Marian Świątkowski — Normy kolizyjne zbiorowego prawa pracy
Rozdział 15. Przemysław Koral — Uprawnienia sędziów sądów powszechnych do zrzeszania się w związkach zawodowych
Rozdział 16. Krzysztof Walczak — Dopuszczalność zwolnienia się z postanowień ponadzakładowego układu zbiorowego pracy przez pracodawców indywidualnych
Rozdział 17. Jakub Stelina — Obowiązek złożenia pracodawcy informacji o łącznej liczbie członków zakładowej (międzyzakładowej) organizacji związkowej
Rozdział 18. Janusz Żołyński — Pozycja prawna Państwowej Inspekcji Pracy w sporze zbiorowym

Część IV. Z zagadnień polityki społecznej

Rozdział 19. Mirosław Grewiński — Nowe wyzwania i paradygmaty w polityce społecznej – w poszukiwaniu innowacyjnych rozwiązań
Rozdział 20. Andrzej Barczyński — Społeczna odpowiedzialność biznesu, empatia, altruizm – wyrafinowane narzędzie marketingu czy socjotechnika
Rozdział 21. Stanisław Nitecki — Umowa jako forma współdziałania organu administracji z adresatem jej działania na przykładzie pomocy społecznej

Z kart historii…

Rozdział 22. Adam Lityński — Administrowanie pracą przymusową w Rosji radzieckiej i ZSRR