John Dewey i idea filozofii pragmatystycznej - STANISŁAW KIJACZKO

Z notatki wydawniczej :

Autor dokonuje krytycznej analizy poglądów filozoficznych Johna Deweya, twórcy — obok Peirce’a i Jamesa — pragmatyzmu i jednego z najważniejszych filozofów XX wieku. Koncepcja Deweya jest tu omawiana w ramach powziętego przez amerykańskiego myśliciela projektu rekonstrukcji filozofii jako doktryny na temat działania, formułującej krytyczno-rekonstrukcyjne zadania dla myślenia w oparciu o ideę zintegrowanego doświadczenia oraz uniwersalnej metody badawczej. Głównym celem Deweyowskiej naturalistycznej metafizyki bycia jest wgląd w kondycję człowieka, która nie podlega nigdy pełnemu zapośredniczeniu poprzez filozoficzną świadomość, dążącą do oglądu całości czasu i bytu.

Praca adresowana jest do filozofów, przedstawicieli nauk społecznych, osób poszukujących inspiracji dla własnego doświadczenia intelektualnego

Ze wstępu :

John Dewey uważał, że tworzenie nowych, kolejnych koncepcji filozoficznych ma uzasadnienie jedynie wówczas, gdy jest wyrazem nowatorskiego podejścia do problemów, uwzględniającego ewoluującą świadomość funkcji filozofii, spełnianej w odniesieniu do różnych rodzajów ludzkiego doświadczenia. Stopniowe dochodzenie do przekonania, że funkcja ta pełniona jest w sposób niewystarczający, uniemożliwiający skuteczne realizowanie zadań filozofii stającej wobec rzeczywistych problemów, znajduje wyraz w biografii intelektualnej amerykańskiego myśliciela, w krytyce klasycznych koncepcji — także tych, które inspirowały go we wczesnej fazie twórczości — i w odchodzeniu od filozofo­wania opartego na typologiach, metodach i kategoriach ustalonych przez dawniejsze, wielkie i uznane teorie. Dewey doszedł do przekonania, że o wartości filozofii nie świadczy głębia i rozległość interpretacji dokonywanej poprzez przemieszczanie i zestawianie elementów już istniejących teorii, lecz świadczą o niej konsekwencje, jakie dzieło wywołuje w aktualnym ludzkim doświadczeniu, wpływając na swego odbiorcę, na jego zdolność percepcji, interpretacji i konstruktywnej rekonstrukcji własnej sytuacji życiowej oraz na rozumienie natury doświadczenia w ogóle.
Autor Experience and Nature zaproponował „pierwszorzędny test wartości wszelkiej filozofii, która jest nam oferowana", polegający na postawieniu jej pytania: „Czy dochodzi ona do wniosków, które, odniesione do zwykłych doświadczeń życiowych i ich dylematów, czynią je bardziej znaczącymi, bardziej dla nas jasnymi i czy konkluzje owe sprawiają, że nasze zmagania z nimi są bardziej owocne? Czy też proponowane przez nią rozwiązania czynią rzeczy naszego codziennego doświadczenia bardziej mętnymi i pozbawiają je nawet tego znaczenia w «rzeczywistości», które zdawały się mieć po­przednio?" ...


SPIS TREŚCI :

Wstęp

Rozdział I
Pragmatysta w ogrodzie życia

Rozdział II
„Standardowy empiryzm" a empirystyczny standard pragmatyzmu

Rozdział III
Badanie jako krytyka krytyki podstaw bytu i poznania

Rozdział IV
Meta-fizyka czy prote-fizyka?

Rozdział V
Filozofia demokratycznej nadziei

Zakończenie
Bibliografia
Indeks osób
Summary