Metody badań i ochrony żółwia błotnego. Podręcznik metodyczny - SŁAWOMIR MITRUS

Dr Sławomir Mitrus przez kilkanaście lat uczestniczył w programie ochrony i badaniach żółwia błotnego w centralnej Polsce.
Stopień magistra i doktora uzyskał na podstawie rozpraw dotyczących biologii rozrodu oraz czynnej ochrony żółwia błotnego.
Odbył w Niemczech trzy staże naukowe dotyczące morfologii i badań z wykorzystaniem telemetrii oraz genetyki żółwia błotnego.
Wyniki swoich prac prezentował na kilku konferencjach międzynarodowych. Opublikował kilkanaście artykułów dotyczących różnych aspektów ochrony oraz ekologii i morfologii żółwia błotnego w języku polskim i angielskim oraz dwa rozdziały (jeden jako współautor)
w książce poświęconej temu gatunkowi wydanej w Austrii w 2000 r., przygotowanej przez zespół międzynarodowych ekspertów.
W Europie jest cenionym naukowcem zajmującym się żółwiem błotnym.


Z notatki wydawniczej :

Podręcznik szczegółowo omawia metody stosowane w trakcie badań i ochrony żółwia błotnego, między innymi problemy związane z wykonywaniem pomiarów, metody określania wieku zwierząt, identyfikacji osobników, pobierania materiału do badań genetycznych
oraz obserwacji zwierząt w okresie rozrodu. Poruszone zostały w nim również problemy prawne prowadzenia badań, naukowego monitoringu
populacji oraz gromadzenia danych. Książka powstała na podstawie doświadczeń własnych autora, zebranych w czasie kilkunastoletniej pracy nad omawianym gatunkiem. Podręcznik powinien stać się obowiązkową lekturą wszystkich osób zajmujących się ochroną i badaniami żółwia błotnego, przydatny będzie także dla osób zajmujących się ochroną gatunkową innych gatunków zwierząt.

Książka adresowana jest do studentów ochrony przyrody i dziedzin pokrewnych, osób zajmujących się ochroną gatunkową zwierząt
(w tym konserwatorów przyrody, pracowników parków narodowych, pracowników organizacji ekologicznych).

SPIS TREŚCI :

Wstęp

1. Żółw błotny — charakterystyka gatunku

1.1. Występowanie żółwia błotnego

1.2. Morfologia żółwia błotnego

1.3. Zróżnicowanie morfologiczne i genetyczne

1.4. Ekologia żółwia błotnego w Polsce

2. Ochrona żółwi

2.1. Metody ochrony żółwi

2.2. Ochrona żółwia błotnego

2.2.1. Zagrożenia

2.2.2. Ochrona gatunkowa

2.2.3. Postulaty w sprawie ochrony żółwia błotnego

3. Metody stosowane w trakcie badań i ochrony żółwia

3.1. Legalność prowadzonych działań

3.2. Bezpieczeństwo w terenie

3.3. Odłowy żółwi

3.3.1. Metody bezpośredniego odłowu żółwi

3.3.2. Pułapki na żółwie

3.3.3. Uwagi uzupełniające do metod odłowów żółwi

3.4. Pomiary

3.4.1. Informacje ogólne

3.4.2. Wykonywanie pomiarów

3.5. Metody identyfikacji żółwi

3.5.1. Metody identyfikacji wykorzystujące naturalne cechy osobników

3.5.2. W jakim celu i jakimi metodami znakuje się żółwie?

3.5.3. Znakowanie żółwi na powierzchni pancerza

3.5.4. Techniki wykorzystujące markery wprowadzone do wnętrza ciała

3.5.5. Inne metody

3.5.6. Błędy popełnione przy znakowaniu żółwi w Polsce środkowej

3.5.7. Czy warto znakować indywidualnie najmłodsze żółwie?

3.5.8. Uwagi końcowe dotyczące rozpoznawania osobników

3.6. Określanie wieku

3.6.1. Wykorzystanie pierścieni przyrostów rocznych

3.6.2. Inne metody określania wieku żółwi

3.7. Wykorzystanie telemetrii w badaniach żółwi

3.7.1. Wstępne informacje o telemetrii

3.7.2. Nadajniki

3.8. Badania biologii rozrodu

3.8.1. Obserwacje w okresie składania jaj

3.8.2. Złoża jaj

3.9. Pobieranie materiału do badań genetycznych

3.10. Gromadzenie danych

4. Monitoring populacji żółwia i poszukiwanie żółwi w terenie

4.1. Cele monitoringu

4.2. Poszukiwanie żółwia błotnego w terenie

4.2.1. Poszukiwanie odpowiedniego miejsca

4.2.2. Co warto zabrać ze sobą, idąc w teren w poszukiwaniu żółwi?

4.2.3. Próby stwierdzenia obecności żółwi

4.2.4. Postępowanie w przypadku spotkania żółwi

4.3. Próby stwierdzenia rozrodu

4.4. Określenie zagrożeń populacji

4.5. Niepewne i fałszywe oznaki obecności żółwia błotnego w terenie

Zakończenie

Podziękowania

Dodatek 1. Podręczny klucz do rozpoznawania gatunków żółwi, które najczęściej można spotkać w Polsce

Dodatek 2. Przegląd ważniejszych publikacji dotyczących żółwi

Dodatek 3. Przykładowe tabele

Literatura cytowana