„Studia Etnologiczne i Antropologiczne”. T. 7: Aktywność kulturalna i postawy twórcze społeczności lokalnych pogranicza

Aktywność kulturalna i postawy twórcze to uzupełniające się wzajemnie zachowania ludzi,
będące wynikiem ich związku z tradycją kulturową i utrwalonym

w świadomości poczuciem
tożsamości i więzi z konkretną rzeczywistością kulturową i społeczną.
Autorzy, którzy podjęli rozważania na ten temat, poprzedzone badaniami terenowymi na obszarze
Polski i poza jej granicami, dowodzą, że zarówno tradycja, jak i kultura współczesna rodzą się
na poziomie grupy lokalnej.
Treść tomu podzielono na cztery części: Aktywność kulturalna i postawy twórcze,
Twórcze postawy jednostek, Komunikat ikoniczny i zwyczajowo-obrzędowy jako twórcza postawa
wobec tradycji, Instytucjonalna działalność twórcza a pamięć o przeszłości.
Badacze odwołują się do więziotwórczych i kulturotwórczych wartości aktywności kulturalnej,
do tradycji patriotyzmu lokalnego i narodowego jako kreatora postaw twórczych.
Zwracają uwagę na potrzeby estetyczne, religijne i normatywne oraz podkreślają rolę
współczesnych organizacji i instytucji kulturalnych jako nosicieli tradycji

i pamięci o przeszłości.


SPIS RZECZY :

Wstęp - Irena Bukowska - Floreńska

AKTYWNOŚĆ KULTURALNA I POSTAWY TWÓRCZE

Władysław Jacher — Aktywność kulturalna jako czynnik więzi społecznej

w społecznościach lokalnych i regionalnych

Ryszard Kantor — Współczesna działalność kulturoznawcza na poziomie grupy lokalnej

Irena Bukowska-Floreńska — Postawy twórcze i aktywność kulturalna na Górnym Śląsku

Andrzej Brencz — Tworzenie się więzi regionalnych na "dawnym" i "nowym" pograniczu - przykład "regionu kozła lubuskiego"

Helga Bieniusa — Współczesne formy aktywności twórczej we wsi Żyrowa

w opolskim

Kornelia Lach — Aktywność kulturalna wspólnot lokalnych na pograniczu śląsko - morawskim

Adam Bobryk — Amatorska twórczość artystyczna mniejszości polskiej

w Republice Litewskiej 1944—1991


TWÓRCZE POSTAWY JEDNOSTEK

Maria Śmiełowska — Twórcza aktywność jednostek w kreowaniu własnej przestrzeni lokalnej

Edyta Korepa — Wpływ nieprofesjonalnych pisarzy na rozwijanie świadomości regionalnej mieszkańców pogranicza
(na przykładzie twórczości Emanuela Grima w Cieszyńskiem)

Bronisław Dymara — Wiersze dzieci jako forma aktywności twórczej

i przejaw związków z kulturą lokalną

Kinga Czerwińska — Współczesna twórczość samorodna - studium artysty

Tadeusz Mikołaj Trajdos — Twórczość Stanisława Wyrtla (Orawa, Zubrzyca Górna)

Grzegorz Błahut — Amatorskie kino Franciszka Dzidy w Chybiu jako wartość kulturowa lokalnej społeczności


KOMUNIKAT IKONICZNY I ZWYCZAJOWO-OBRZĘDOWY JAKO TWÓRCZA POSTAWA WOBEC TRADYCJI

Olga Goldberg - Mulkiewicz — Komunikat ikoniczny na pograniczu kulturowym i etnicznym. Żydowska wycinanka w procesie przemian

Zdzisław Kupisiński SVD — Liderzy w obrzędowości pogrzebowej i ich znaczenie w kontynuacji tradycji
na pograniczu regionów etnograficznych opoczyńskiego i radomskiego

Józef Nowak — Zespoły kolędnicze z kozą i z koniem na tomaszowskim pograniczu polsko - ukraińskim

Barbara Bazielich — Niedźwiedzie tradycje


INSTYTUCJONALNA DZIAŁALNOŚĆ TWÓRCZA A PAMIĘĆ O PRZESZŁOŚCI

Urszula Kaczmarek — Stowarzyszenia kulturalne jako przejaw aktywności twórczej społeczności lokalnej pogranicza.
Przykład Gorzowa Wielkopolskiego

Joanna Świtała - Mastalerz — Bielowickie Stowarzyszenie Twórców

i Przyjaciół Kultury Ludowej w Opoczyńskiem. Idee i inspiracje

Tomasz Michalewski — Muzeum Regionalne i jego znaczenie w społeczności lokalnej (na przykładzie działalności Konrada Mientusa)

Dobrawa Skonieczna — Prywatne "muzeum" "Ocalenie" — obraz życia

i twórczości Jana Talika

Dorota Świtała - Trybek — Muzeum Miejskie im.. Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej jako inicjator zróżnicowanych form życia kulturalnego


Uwaga teksty uzupełnione ilustracjami są to :

Twórczość Stanisława Wyrtla (Orawa, Zubrzyca Górna)

oraz

Komunikat ikoniczny na pograniczu kulturowym i etnicznym. Żydowska wycinanka w procesie przemian