Zróżnicowanie agrofitocenoz obszaru występowania wychodni skał węglanowych na Śląsku Opolskim - SYLWIA NOWAK

Z notatki wydawniczej :

Publikacja jest monografią fitosocjologiczną i florystyczną na temat roślinności segetalnej ukształtowanej w szczególnych warunkach geologicznych i geomorfologicznych, czyli w obszarze występowania kredowych i triasowych wychodni skał węglanowych na Śląsku Opolskim.

W pracy przedstawiono zróżnicowanie agrofitocenoz w aspektach: florystycznym, fitosocjologicznym i ekologicznym.
Cele badawcze osiągnięto na podstawie analizy 425 zdjęć fitosocjologicznych.
Książka wpisuje się w nurt polskich opracowań fitosocjologicznych dotyczących agrocenoz.
Dzięki analizom porównawczym z pracami wykonanymi na Śląsku Opolskim przed kilkudziesięciu laty możliwa była ocena stanu zachowania i procesu ubożenia lokalnej flory i roślinności polnej.
To z kolei stało się impulsem do sformułowania postulatów ochronnych tej specyficznej flory i zbiorowisk roślinnych zanikających pod wpływem współczesnych metod agrotechniki roślin uprawnych.

Książka adresowana jest głównie do botaników zainteresowanych w szczególności florą i roślinnością segetalną oraz osób zajmujących się zagadnieniami ochrony przyrody, jak również do studentów kierunku Biologia i Ochrona Środowiska.


Ze wstępu [fragment] :

Jednym ze składników środowiska przyrodniczego o istotnym znaczeniu dla człowieka jest szata roślinna.
Pierwotna roślinność Śląska, ukształtowana w wyniku długotrwałych procesów przyrodniczych, charakteryzowała się odpowiednim przystosowaniem do panujących warunków środowiska.
Cechowała ją duża odporność na działanie niekorzystnych czynników oraz harmonia z warunkami przyrodniczymi, w tym geologicznymi, hydrologicznymi i edaficznymi.

Współczesna szata roślinna odbiega znacznie swym składem gatunkowym i strukturą roślinności od układów naturalnych.
Przyczyna tego stanu tkwi przede wszystkim w działalności człowieka, który permanentnie ingerując w środowisko przyrodnicze zmienia je, naruszając równowagę ekologiczną i stabilność ekosystemów. Doszło już m.in. do zmniejszenia się zasięgów i liczebności populacji wielu gatunków roślin, a w konsekwencji zmniejszenia różnorodności gatunkowej.
O ile początkowo zmiany te zachodziły powoli i na niewielkich obszarach, o tyle w miarę rozwoju osadnictwa i intensyfikacji upraw zaczęły znacznie przybierać na sile. Największe tempo zmian obserwuje się w ostatnich 100-150 latach (na przełomie XIX i XX wieku), które charakteryzują się rozwojem urbanizacji, uprzemysłowienia i intensyfikacją rolnictwa.
Na dużych obszarach kraju, w tym również na badanym terenie, krajobraz pierwotny lub naturalny ustąpił miejsca kulturowemu - uprawom rolniczym - lub zdewastowanemu, pod postacią terenów przemysłowych i zurbanizowanych...