Kronika Kamienia Śląskiego - JOSEPH SCHOLTYSSEK

Wydano w serii : Z Dziejów Kultury Chrześcijańskiej na Śląsku

Okolicznościowe dwujęzyczne (pol.-niem.) opracowanie i wydanie starej KRONIKI której pisanie rozpoczął proboszcz z Kamienia Śląskiego ks. Józef Szołtyssek urodzony 23 marca 1812 roku w Paniówkach. Zmarł 14 lutego 1895 roku.

Z przedmowy biskupa Alfonsa Nossola :

„ W obecnym roku obchodzimy 400-lecie kanonizacji św, Jacka, Patrona Górnośląskiej Prowincji Kościelnej.
W tym roku ukończono również odbudowę zdewastowanego kompleksu zabudowań Sanktu­arium - miejsca
urodzenia św. Jacka. Uroczyste otwarcie i poświęcenie ma nastąpić 14 sierpnia tego roku. Dobrze się stało,
że z tej okazji ukaże się ciekawa Kronika parafii Kamień, zapiski ks. proboszcza Józefa Scholtysska,
obejmujące dzieje parafii i związanego z nią kultu św. Jacka w okresie od 1361 do 1885 roku.

Autor „Kroniki" kończy swoje dzieło słowami, które najlepiej określają celowość i współczesną potrzebę tej publikacji:
„Z trudem zebrane informacje posłużyć mają rozbudzeniu zainteresowania dziejami ojczystej ziemi. Są też
wyrazem wdzięczności dla tych rodów, które fundacjami uświetniły miejsce urodzenia św. Jacka".
Publikacja ta niech służy większemu zainteresowaniu i umiłowaniu Ziemi Śląskiej.

Należą się słowa uznania Pani Profesor dr hab. Joannie Rostropowicz za trud przetłumaczenia i opracowania Kroniki,
a Instytutowi Teologiczno-Pastoralnemu, Filii KUL w Opolu, za przygoto­wanie do druku. Dwujęzyczne wydanie,
nawiązujące do tradycji tej Ziemi, podnosi wartość dzieła i czyni je autentycznym źródłem dziejów
kultury chrześcijańskiej na Śląsku ... "


Ze wstępu :

„ Kronika, którą oddajemy do rąk Czytelników, od dziesiątków lat leżała w kancelarii parafialnej w Kamieniu Śląskim.
Nie jest to jedyny stary dokument w tym szacownym urzędzie, który szczyci się posiadaniem ksiąg metrykalnych
z kilku wieków. Rejestr ślubów zawiera bowiem zapisy już od 1766, zgonów - od 1801, a chrztów - od 1809 r.
Zachowały się też rozmaite pisma, zapiski, korespondencja, akta urzędowe z końca XIX w. i początku XX.
Niestety, wiele innych dokumentów z wcześniejszych wieków, na które tak często powołuje się autor Kroniki,
zaginęło w dziejowych zawieru­chach. Znajdowały się wśród nich protokoły wizytacji kano­nicznych, pisma sądowe,
akta kupna-sprzedaży, umowy, rozmaite inne zapiski - czyli dokumentacja wszystkiego, co powstaje w toku działania
i życia człowieka. Cennym uzupeł­nieniem tych źródeł jest księga z XIX wieku, którą stanowią osobiste zapiski proboszcza
z Kamienia Śląskiego, ks. Józefa Scholtysska, obejmujące wydarzenia od roku 1361.

Przez długi czas Kronika dzieliła los dokumentów z dawnych lat, zapomnianych i zakurzonych; dopiero lata obecne czynią je
interesującymi. Kogóż bowiem sto lat temu mogło interesować, co autor pisał o polach, lasach, drogach i studniach w jego wsi?
O kamieniach, których wszędzie było pełno, ku strapieniu żyjących tam wówczas ludzi? Sprawy te fascynują dopiero dziś,
po upływie lat, gdy opisane wyda­rzenia należą do dawno minionej przeszłości.

Myślano już wcześniej o udostępnieniu Kroniki szerszym kręgom czytelników. Jednakże zamiar ten zrealizował ostatecznie
dopiero ks. Rufin Grzesiek, proboszcz w Kamieniu od 1986 do 1992 r. Rozpoczął od poszukiwania ludzi, którzy zechcieliby
księgę odczytać. Nie było to łatwe. Źródło bowiem zostało napisane w języku niemieckim, odręcznym pismem w alfabecie
gotyckim już dziś dla niemal egzotycznym. W dodatku część tekstu została zapisana bardzo nieczytelnie..."


SPIS TREŚCI - INHALTSVERZEICHNIS :

Przedmowa
Wstęp
Patronat
Duszpasterze tutejszej parafii
Fundatyści
Zasięg parafii
Zabudowania w Kamieniu
Kaplica zamkowa św. Jacka
Pola farne
Św. Jacek i jego kult w Kamieniu
Skorowidz miejscowości
Spis zdjęć

Einführung
Patronat
Die Seelsorger hiesiger Pfarrei
Die fundierten Kapläne
Umfang der Pfarrei
Die Gebäude
Schloßkapelle ad St. Hyacinthum
Die Pfarrwidmut
Der hl. Hyazinth und dessen Verehrung in Groß-Stein
Ortsregister